Τι Είναι Το Φαινόμενο Raynaud;
Το σύνδρομο Ρεϊνό ή φαινόμενο Raynaud αποτελεί μια διαταραχή με διάφορα συμπτώματα, η οποία επηρεάζει τα αιμοφόρα αγγεία των δαχτύλων στα χέρια και τα πόδια. Η νόσος αυτή μπορεί να επηρεάσει, ακόμα, τα αιμοφόρα αγγεία στα χείλη, τη μύτη ή στους λοβούς των αυτιών.
Χαρακτηριστικό γνώρισμα της διαταραχής αυτής είναι οι επεισοδιακοί σπασμοί ή αγγειοσπαστικές κρίσεις. Το αποτέλεσμα είναι να προκαλείται σύσπαση στα μικρά αιμοφόρα αγγεία στα δάχτυλα των άνω και κάτω άκρων, τα οποία είτε κλείνουν είτε σφίγγουν.
Το δέρμα των πληγεισών περιοχών στο σύνδρομο Ρεϊνό θα είναι είτε λευκό και κρύο, είτε μπλε ή ακόμα και μουδιασμένο. Αν το σύνδρομο συμβεί μόνο του, έχουμε το πρωτοπαθές φαινόμενο Raynaud, ενώ, αν συνδέεται και με κάποιο αυτοάνοσο ή άλλη ιατρική κατάσταση, προκύπτει το δευτεροπαθές φαινόμενο Raynaud.
Αυτή η διαταραχή χαρακτηρίζεται από επεισοδιακούς σπασμούς (αγγειοσπαστικές κρίσεις), προκαλώντας στα μικρά αιμοφόρα αγγεία των δακτύλων των χεριών και ποδιών μεγάλη σύσπαση (σφίγγουν ή κλείνουν) ως απόκριση ακραίων θερμοκρασιών, ορισμένων επαγγελματικών εκθέσεων ή συναισθηματικής φόρτισης. Με το Raynaud, το δέρμα στις πληγείσες περιοχές γίνεται λευκό ή μπλε και κρύο ή μουδιασμένο.
Το φαινόμενο Raynaud μπορεί να συμβεί από μόνο του (πρωτοπαθές φαινόμενο Raynaud), ή μπορεί να σχετίζεται με μια άλλη ιατρική κατάσταση (δευτεροπαθές φαινόμενο Raynaud).
Το Πρωτοπαθές Φαινόμενο Raynaud
Επίσης γνωστό ως νόσος Raynaud, το πρωτοπαθές φαινόμενο Raynaud είναι το πιο κοινό και ηπιότερο από τα δύο είδη. Ένα άτομο που έχει πρωτοπαθές Raynaud δεν έχει άλλες ασθένειες ή συναφή ιατρικά προβλήματα που μπορεί να προκαλέσει τα συμπτώματα του Raynaud. Περίπου το 75% όλων των περιπτώσεων πρωτοπαθούς φαινομένου Raynaud διαγιγνώσκεται σε γυναίκες ηλικίας 15 έως 40 ετών. Οι άνθρωποι με την πρωτοπαθή μορφή σπάνια αναπτύσσουν άλλες ασθένειες που σχετίζονται με το Raynaud, όπως ο λύκος ή το σκληρόδερμα.
Το Δευτεροπαθές Φαινόμενο Raynaud
Λιγότερο κοινό από την πρωτοπαθή μορφή, ωστόσο, το δευτεροπαθές φαινόμενο Raynaud είναι συχνά μια πιο σοβαρή διαταραχή. Το δευτεροπαθές Raynaud προκαλείται από μια υποκείμενη ασθένεια ή κατάσταση. Είναι ιδιαίτερα συχνή σε άτομα με παθήσεις του συνδετικού ιστού. Ορισμένες από αυτές τις παθήσεις προκαλούν πάχυνση των τοιχωμάτων των αιμοφόρων αγγείων και τα κάνουν να συστέλλονται πολύ εύκολα, μειώνοντας έτσι τη ροή του αίματος στα δάκτυλα των χεριών και των ποδιών. Το φαινόμενο Raynaud εμφανίζεται σε περίπου 85 - 95 % των ασθενών με σκληροδερμία και υπάρχει σε περίπου ένα τρίτο των ασθενών με συστηματικό ερυθηματώδη λύκο (ΣΕΛ). Το Raynaud μπορεί επίσης να εμφανιστεί σε ασθενείς που έχουν άλλα νοσήματα του συνδετικού ιστού, συμπεριλαμβανομένου του συνδρόμου Sjögren, δερματομυοσίτιδας και πολυμυοσίτιδας.
Άλλες πιθανές αιτίες του δευτεροπαθούς φαινομένου Raynaud μπορεί να είναι οι εξής:
- Τραυματικός αγγειόσπασμος από εργαλεία που δονούνται ή επαναλαμβανόμενο χτύπημα με την παλάμη του χεριού (σύνδρομο υποθέναρος-σφυριού)
- Σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα
- Αποφρακτική αρτηριακή νόσος
- Ορισμένα φάρμακα, όπως βήτα-αναστολείς, παρασκευάσματα εργοταμίνης, ορισμένα χημειοθεραπευτικά φάρμακα και εκείνα που προκαλούν αγγειοσυστολή (όπως μερικά φάρμακα που χορηγούνται χωρίς συνταγή για την ψύξη του δέρματος, π.χ. σε κακώσεις των άκρων, και τα ναρκωτικά)
- Διαταραχές του θυρεοειδούς
Ποιος Επηρεάζεται Από Το Φαινόμενο Raynaud;
Αν και οι εκτιμήσεις ποικίλλουν, πρόσφατες έρευνες δείχνουν ότι το φαινόμενο Raynaud μπορεί να επηρεάσει το 3 - 5% του γενικού πληθυσμού στις ΗΠΑ. Οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες από τους άντρες να έχουν τη διαταραχή. Το φαινόμενο του Raynaud φαίνεται επίσης πιο συνηθισμένο σε ανθρώπους που ζουν σε ψυχρότερα κλίματα. Ωστόσο, τα άτομα με τη διαταραχή που ζουν σε ήπια κλίματα μπορεί να έχουν περισσότερες κρίσεις κατά τη διάρκεια ψυχρότερων καιρικών συνθηκών. Περίπου το 25% των ανθρώπων με Raynaud έχουν οικογενειακό ιστορικό της πάθησης.
Τι Προκαλεί Το Φαινόμενο Raynaud;
Μια κρίση (εμφάνιση) του Raynaud προκαλείται συνήθως από έκθεση σε κρύο ή συναισθηματικό στρες.
Υπό φυσιολογικές συνθήκες, όταν κάποιος εκτεθεί στο κρύο, το σώμα του καθυστερεί την απώλεια της θερμότητας, μέσω της συστολής των αιμοφόρων αγγείων τα οποία έχουν τον έλεγχο της ροής του αίματος στην επιφάνεια του δέρματος, έτσι ώστε να γίνει η μεταφορά από τα επιφανειακά, στα εν τω βάθει αγγεία του σώματος .
Για τους ανθρώπους που έχουν Raynaud, ωστόσο, αυτή η φυσιολογική αντίδραση του σώματος εντείνεται από τη συστολή των μικρών αιμοφόρων αγγείων που παρέχουν αίμα στα δάκτυλα των χεριών και των ποδιών.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτό προκαλεί υπερβολική σύσπαση ή και κολαπσάρισμα των αρτηριών των δακτύλων των χεριών και των ποδιών. Το αποτέλεσμα είναι μια πολύ μειωμένη παροχή αίματος στις πληγείσες περιοχές του σώματος, προκαλώντας αποχρωματισμό του δέρματος.
Ο αγγειοχειρουργός είναι ο εξειδικευμένος ιατρός για να εκτιμήσει τη κυκλοφορία στα δάκτυλα των χεριών και ποδιών σας και να διακρίνει το πρωτοπαθές από το δευτεροπαθές Raynaud. Σε περίπτωση που οφείλεται σε πάθηση του συνδετικού ιστού θα σας παραπέμψει σε ρευματολόγο, γιατί η αντιμετώπιση του υποκείμενου νοσήματος βελτιώνει την ένταση και την συχνότητα του φαινομένου.
Διάγνωση
Η διάγνωση του φαινομένου Raynaud γίνεται με τις εξής διαδικασίες και εξετάσεις:
- λήψη ιατρικού ιστορικού
- κλινική εξέταση
- ειδικές απεικονιστικές εξετάσεις, όπως η τριχοειδοσκόπηση
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση της νόσου Ρεϊνό εξαρτάται ανά περίπτωση ασθενή, με βάση πάντα και τα συμπτώματα που παρουσιάζει. Οι επιλογές για θεραπεία που έχει ένας ασθενής με το φαινόμενο Raynaud είναι οι παρακάτω:
- ανακούφιση των συμπτωμάτων μέσω πρόκλησης ζέστης στα άκρα κατά τα επεισόδια του φαινομένου
- φαρμακευτική αγωγή, με φάρμακα που χαλαρώνουν τον συστηματικό αγγειακό τόνο
- συμπαθεκτομή, η οποία αποτελεί μια επέμβαση κατά την οποία θα κοπούν ή θα καταστραφούν τα νεύρα που είναι υπεύθυνα για τον σπασμό των αρτηριών
Ο αγγειοχειρουργός - ενδαγγειοχειρουργός Δρ. Ιωάννης Μπέλλος έκανε την μετεκπαίδευση αλλά και το μεταπτυχιακό του πάνω στις ενδαγγειακές τεχνικές για την αντιμετώπιση των αγγειακών παθήσεων. Αποτελεί τον κατάλληλο και υπεύθυνο γιατρό ώστε να σας ενημερώσει ως προς το φαινόμενο Ρεϊνό, τα συμπτώματα και τις επιπτώσεις του, καθώς και να σας συμβουλεύσει κατάλληλα για το πρόβλημά σας. Καλέστε μας και κλείστε το ραντεβού σας για μια εξατομικευμένη θεραπεία.
