Ο όρος «αγγειακό τραύμα» αναφέρεται σε τραυματισμό ενός αιμοφόρου αγγείου - μιας αρτηρίας, που μεταφέρει το αίμα σε ένα άκρο (χέρι-πόδι) ή ένα όργανο, ή μιας φλέβας, η οποία επιστρέφει αίμα στην καρδιά.

Η αγγειοχειρουργική κατηγοριοποιεί αυτούς τους τραυματισμούς από τον τύπο τραύματος που τους προκάλεσε: αμβλύς (κλειστοί) ή διατιτρόντες (διαπεραστικοί).

Ένας αμβλύς τραυματισμός μπορεί να συμβεί όταν ένα αιμοφόρο αγγείο συνθλίβεται ή τεντώνεται.

Ένας διατιτραίνον τραυματισμός μπορεί να συμβεί όταν ένα αιμοφόρο αγγείο είναι τρυπημένο, σχισμένο ή κομμένο.

Ένας τύπος αγγειακού τραύματος μπορεί να προκαλέσει είτε θρόμβωση του αιμοφόρου αγγείου και να διακόψει τη ροή του αίματος σε ένα όργανο ή άκρο ή να προκαλέσει αιμορραγία που μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή.

Ποια είναι τα συνήθη συμπτώματα;

• Εξάρθρωση αρθρώσεων

Εάν το γόνατό σας εξαρθρωθεί, η ιγνυακή αρτηρία σας (το αγγείο ακριβώς πίσω από το γόνατο) ενδέχεται να τραυματιστεί επίσης. Το τραύμα στην ιγνυακή αρτηρία προκαλεί συχνά τραυματισμό και στον γαστροκνήμιο μυ και η διαδικασία διόρθωσής της είναι χρονοβόρος.

• Κατάγματα οστών

Εάν σπάσετε το βραχιόνιο οστό του άνω άκρου ακριβώς πάνω από τον αγκώνα (υπερκονδύλια κατάγματα του βραχιονίου), μπορεί επίσης να έχετε τραυματίσει το αιμοφόρο αγγείο που διασχίζει την άρθρωση του αγκώνα (βραχιόνια αρτηρία).

• Αιμορραγία από το τραύμα

Αυτή μπορεί να είναι εσωτερική ή εξωτερική, απαντάται κυρίως σε διατιτραίνον τύπο αγγειακού τραυματισμού και μπορεί σε σύντομο χρόνο να οδηγήσει σε αιμορραγικό shock (καταπληξία).

Ποια είναι τα αίτια εμφάνισης του αγγειακού τραύματος;

Πολλά ατυχήματα και δραστηριότητες μπορούν να οδηγήσουν σε αγγειακό τραύμα, όπως:

• Οικιακά ατυχήματα.
• Ατυχήματα με ποδήλατα και μηχανοκίνητα οχήματα κατά την οδήγηση.
• Εργατικά ατυχήματα.
• Αθλητικοί τραυματισμοί.
• Πτώσεις.
• Ενδοοικογενειακή βία.
• Τραυματισμοί σε πολέμους.
• Βίαιο έγκλημα.

Πώς πραγματοποιείται η διάγνωση;

Ένας αγγειακός τραυματισμός μπορεί μερικές φορές να διαγνωστεί μόνο με φυσική εξέταση. Σε περίπτωση πολλαπλών τραυματισμών, το να αποφασιστεί ποια από τα προβλήματα πρέπει να αντιμετωπιστούν επειγόντως γίνεται από κοινού από ιατρούς διαφόρων ειδικοτήτων όπως αγγειοχειρουργούς, χειρουργούς τραύματος, ορθοπεδικούς και νευροχειρουργούς.

Εξετάσεις που μπορεί να χρειάζονται

Πολλοί αγγειακοί τραυματισμοί μπορεί να είναι λανθάνοντες (κρυφοί) και εύκολα να διαφύγουν της διάγνωσης. Οι ιατροί των επειγόντων πρέπει πάντα να υποπτεύονται το αγγειακό τραύμα και ενδέχεται να απαιτείται διαγνωστική απεικόνιση για την κατανόηση της φύσης και της εμβέλειας του τραυματισμού και για τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισής του. Η εξέταση με υπερήχους (triplex αγγείων), η αξονική τομογραφία ή η αγγειογραφία είναι οι απεικονιστικές επιλογές για την επιβεβαίωσή του.

Ποιοι μέθοδοι θεραπείας προτείνονται;

Η χειρουργική διόρθωση ενός αιμοφόρου αγγείου απαιτεί συχνά χειρουργική παράκαμψη.

Αυτή η διαδικασία χρησιμοποιεί ένα προσθετικό (τεχνητό) μόσχευμα ή ένα φυσικό μόσχευμα που σχηματίζεται από ένα τμήμα μιας φλέβας που λαμβάνεται από άλλη θέση στο σώμα σας, συνήθως από το μηρό ή τη κνήμη σας.

Εάν το τραυματισμένο αγγείο είναι φλέβα, μπορεί να διορθωθεί με μόσχευμα, αλλά μερικές φορές μπορεί απλά να απολινωθεί (να δεθεί για να σταματήσει η αιμορραγία).

Η ενδαγγειακή θεραπεία, λιγότερο επεμβατική από την ανοιχτή χειρουργική επέμβαση, μπορεί να είναι μια επιλογή για κάποιους αγγειακούς τραυματισμούς.

Με τη βοήθεια των μπαλονιών και των στεντ, ορισμένα τραυματισμένα αγγεία μπορούν να διευρυνθούν για να αποκαταστήσουν τη ροή του αίματος.

Σε περιπτώσεις που μπορεί να περιλαμβάνει και αιμορραγία από το τραυματισμένο αγγείο, μπορεί να τοποθετηθεί ένα μόσχευμα στεντ (stent graft) για να παρέχει εσωτερική υποστήριξη για να διατηρεί το αγγείο ανοιχτό και συγχρόνως να σταματήσει την αιμορραγία.

Φασιοτομές, όταν συνυπάρχει μυϊκή βλάβη, απαιτείται χειρουργική διάνοιξη των μυϊκών περιτονίων, ώστε να αποκατασταθεί.

Σε μερικούς τραυματισμούς, έως ότου επισκευαστούν τα αιμοφόρα αγγεία, οι μύες μπορεί να υποστούν βλάβη λόγω μειωμένης κυκλοφορίας. Για παράδειγμα, όταν τραυματίζεται ένα άκρο, όπως το πόδι, η μυϊκή βλάβη μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικό οίδημα (πρήξιμο). Σε σοβαρές περιπτώσεις, οι πρησμένοι μύες μπορούν να περιοριστούν από την περιτονία (το παχύ στρώμα του ιστού κάτω από το δέρμα). Η προκύπτουσα απώλεια της κυκλοφορίας του αίματος στους μύες, τα νεύρα και το δέρμα μπορεί να οδηγήσει σε νευρική και μυϊκή βλάβη και απώλεια άκρων (ακρωτηριασμό).

Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, η περιτονία πρέπει να ανοίξει χειρουργικά, με τομή, έτσι ώστε να εκτονωθεί το πρήξιμο των μυών αποφεύγοντας έτσι την υπερβολική πίεση στα μικρά αγγεία και τα νεύρα.

Εάν το πρήξιμο είναι πολύ έντονο, το δέρμα πρέπει να παραμείνει ανοιχτό, συνήθως για αρκετές ημέρες. Μόλις το πρήξιμο υποχωρήσει, η τομή μπορεί να κλείσει. Περιστασιακά, το πρήξιμο είναι τόσο σοβαρό ή παρατεταμένο που απαιτείται ένα δερματικό μόσχευμα για να επιτευχθεί το κλείσιμο του τραύματος.

Μείνετε υγιείς – Τρόποι Πρόληψης

Η αποφυγή τραυματισμών μπορεί να μην είναι πάντα δυνατή. Για να μειώσετε όμως τον κίνδυνο και τη σφοδρότητά τους προτείνεται να:

• Φοράτε ζώνες ασφαλείας κατά την οδήγηση αυτοκινήτου και κράνος κατά την οδήγηση δίτροχου οχήματος.
• Μην οδηγείτε ενώ είστε μεθυσμένοι ή να μπείτε συνεπιβάτης σε έναν μεθυσμένο οδηγό.
• Προσέχετε όταν εργάζεστε με μαχαίρια και εργαλεία.
• Να είστε προσεκτικοί όταν χειρίζεστε μηχανήματα ή στέκεστε κοντά τους.
• Προστατευτείτε από ολίσθηση και πτώσεις, ειδικά σε σκάλες, σκαλωσιές ή ανώμαλες ή ολισθηρές επιφάνειες.
• Αποφύγετε ασταθείς καταστάσεις και περιβάλλοντα.

Μη διστάσετε να επικοινωνήσετε με τον εξειδικευμένο αγγειοχειρουργό – ενδαγγειοχειρουργό Δρ. Ιωάννη Μπέλλο προκειμένου να λύσετε τις απορίες σας και να βρείτε εξατομικευμένη λύση στο πρόβλημα που αντιμετωπίζετε από τον ειδικό στο χώρο. Κλείστε άμεσα το ραντεβού σας.